Anlayan; değerden düşer, hiçliğe yol almaya başlamıştır. Senin gibiler, yani anlayanlar, insanlığın en aşağısı, en zavallısı, sokakta yaşayanı, evsizleridir. Sen Tanrı’nın umrunda değilsin, senin gibi hayatla kavgada yalnız bırakılanlar.
Ve sen anlamışsın: Anlayan kişi psikolojik zekası yüksek kişidir. Varoluşun Niçin’ine uyanmış ve en sert kayaya toslamıştır: O, artık acı acı güler.
Anlayan için canlılar, nesneler birer zavallıya dönüşür; çünkü o neyi anlamıştır? Tanrı’yı. Tanrı’yı en iyi anlayan ve bilen benim ve onun içindir ki öbür taraftaki yerde cehennemin dibindeyim.
En şanslı kişi ahmakımsı olandır; yani anlamayan, yani oyalanan; ister gününü gün etsin isterse gününü ibadetle geçirsin; ezbere inansa da, kalbinde çakıl taşı kadar imanı bile olsa yeter, onun varacağı en son yer cennettir. Tanrı onun ahmaklığına acır: En azından inkar ve isyan etmedi, düşük zekası bunu engelledi.
En zekiyim diyen, göremeyen dehâ ahmaklar, yatayda iki boyutlu ter döker dururlar; sahteye, Nasıl’a kafa yorarlar. Üç boyutlu olarak bir Niçin’i düşünseler, tüm imgeleri kül olur gider.
